سرچشمۀ استوار امید
شناخت خدا بوسیلۀ داستان او.
مقدمه
در باغ عدن، خدا وعده داد که رهانندهای میفرستد. خدا از طریق پیامبران عبرانی، صدها وعده دربارۀ این رهاننده داد، کسی که قرار بود روزی بر شیطان، گناه و مرگ تا ابد چیره شود. در معبد، دودی که هر روز، هر سال، نسل به نسل، از قربانیها برمیخاست، برای عبرانیان یادآور دائمی نیاز بشریت به آن رهاننده بود. اما او کِی میآمد؟ چطور میآمد؟ دیگر کمکم، بعضی با خود میگفتند آیا اصلأ او خواهد آمد؟
– امید، فصل 7
مشاهده و بررسی
درس امروز، نقطۀ میانی در داستان امید است. تابحال به حقایق و وقایع زیادی در کتابمقدس پرداختهایم. بنابه خواست خدا، صحنه برای واقعۀ بعدی کاملأ آماده شده است. به عقب برگردیم و آنچه گذشت را مرور کنیم:
- چرا کتابمقدس را میتوان مکاشفۀ حقیقی خدا بر انسان محسوب کرد (درس 3 و 4)
- کتاب مقدس دربارۀ خدا – ماهیت و صفات (ذات و شخصیت) او چه میگوید (درس 6)
- کتاب مقدس دربارۀ انسان – که به صورت خدا آفریده شد اما بواسطۀ گناه از خدا جدا گردید (درس 9 و 10) چه میگوید
- هدف خدا از آفرینش انسان – عشق به خدا و محبت دیدن از خدا (درس 13)
- ماهیت گناه و تأثیر آن بر انسان و ارتباط او با خدا (درس 18 و 19)
- کتاب مقدس دربارۀ شیطان و جنگی که او با خدا و انسان دارد، چه میگوید (درس 14)
- وعده خدا برای فرستادن رهانندهای که بر شیطان، گناه و مرگ تا ابد غلبه خواهد کرد (درس 20)
- چگونه قومهای جهان ما بوجود آمدند (درس 25)
- چگونه خدا مردی به نام ابراهیم را فراخواند و وعده داد تا بوسیلۀ او همۀ قومها را برکت دهد (درس 26)
- چگونه وعدۀ خدا در میان نوادگان ابراهیم همچنان زنده و پابرجا ماند (درس 31)
- چگونه خدا از نسل ابراهیم، قوم عبرانی را شکل داد، که قرار بود رهانندۀ موعود را بواسطۀ آنها بفرستد تا به وعدۀ او در مورد برکت همۀ قومها عمل کند (درس 32)
همۀ این وقایع و حقایق در پنج کتاب اول کتابمقدس به ثبت رسیدهاند. این پنج کتاب (که عبرانیان آن را تورات میخوانند) به دقت گردآوری شده و با وسواس تمام پیش از دورانی که در این درس به آن میپردازیم (حدود 400 ق.م. تا 1م.)، از آن محافظت میکردند. برای مرور روشهای حفظ دقت رونویسیهای کتابمقدس به درس 3 مراجعه کنید.
در سرتاسر کتب تورات موضوع تکرار شوندۀ مرکزی دربارۀ مأموریت و خدمات رهانندۀ موعود خدا به چشم میخورد، که قوم عبرانی او را به نام ماشیَح میشناختند. سایهای از این موضوع مرکزی در صدها نبوت و داستانهای چندی از کتابمقدس دیده میشود. به برخی از این موارد در ادامۀ مطالعهمان توجه کنید:
- پوست حیواناتی که خدا به عنوان پوشش برای آدم و حوا فراهم کرد (درس 20)
- کشتی حامل نوح، ایشان را از میان داوری بر جهان با امنیت عبور داد (درس 23)
- قوچی که خدا برای ابراهیم به عنوان قربانی جایگزین پسرش فراهم کرده بود (درس 30)
- خون برۀ پسَح که بر درب منازل خانوادههای عبرانی، مرگ را از سرشان گذرانید (درس 34)
- دستوراتی که خدا به عبرانیان برای گذراندن قربانی جهت کفاره (پوشاندن) گناه داد (درس 37)
هرکدام از این داستانها، نمایش پرمعنایی است از آن که روزی خدا کاری برای انسان خواهد کرد که انسان قادر به انجامش نیست، یعنی: آزادی از گناه و قدم برداشتن ابدی در ارتباطی راست و مستقیم باخدا. شاید با خود بگویید، با همۀ مکاشفات موجود برای قوم عبرانی، حتمأ آنان با پشتکار تمام منتظر ظهور رهانندۀ موعود بودند. اما چنین نبود.
بنا بر گفتۀ مورخین، در زمان مربوط به درس حاضر، آداب و رسوم دینی بیش از همیشه رعایت میشد، و در عوض، روحانیت کمتر از هروقت دیگر مورد توجه بود.1 هرچند بعضی واقعأ انتظار آن موعود کلام خدا را میکشیدند، اکثرأ به انتظار رهانندۀ سیاسی بودند که ایشان را از حکومت خارجیان آزاد کند و وضعیت زندگیشان را بهبود ببخشد. چطور ممکن است تمرکز آنان از انتظار امیدبخش رهانندهای که در متون مقدس دربارهاش پیشگویی شده بود، به جای دیگر معطوف شود؟
اکثر مورخین و دانشپژوهان کتابمقدس این تغییر جهت را به نفوذ رهبران دینی عبرانی نسبت میدهند که صدها قانون به "شریعتی" که خدا داد، افزوده بودند. در تثنیه 12: 32، خدا فرمود: "هرآنچه را که من به شما فرمان میدهم، به دقت بجای آورید. چیزی بر آن میفزایید و چیزی از آن کم مکنید." میتوانیم به راحتی ببینیم که چگونه این نفوذ در طول زمان توانست باعث تغییر تمرکز عبرانیان و از دست دادن بینش ایشان شود. همۀ ما باید درسی از این مثال بگیریم.
پرسش و تأمل
- با نگاهی به آنچه در اولین نیمه از مطالعۀ این دروس آموختهاید، از خود بپرسید چه تغییری در دیدگاه شما نسبت به خدا و ارتباطتان با او بوجود آمده است.
- همانطور که در درس 5 ملاحظه کردیم، جهان "پسا-مدرن"2 امروز، این ایده را که داستان بزرگی در پس این جهان و هدف از آفرینش ما وجود دارد، واپس میزند. دیدگاه پسامدرن، ما را به سوی تفکر نسبیتگرا3 هدایت میکند که میگوید هریک از ما داستانی شخصی داریم که جهان و هدف قرارگرفتن ما در آن را تشریح میکند، و هرکدام از این داستانها به طور یکسان معتبر و درست هستند. جواب شما به پسامدرنیسم که میگوید داستان بزرگی برای تشریح جهان ما و هدف از وجود ما در آن، وجود ندارد، چیست؟
تصمیمگیری و عمل
درسی که باید از قوم عبرانی در این دوره از تاریخ ایشان بیاموزیم بسیار ساده و سرراست است. کلام خدا را نادیده نگیرید و چیزی به آن اضافه نکنید! این موضوع در رومیان 15: 4، به زیبایی بیان شده است: "زیرا آنچه در گذشته نوشته شده است، برای تعلیم ما بوده تا به پایداری و آن دلگرمی که کتب مقدس میبخشد، امید داشته باشیم." اگر میخواهید امیدی پایدار در این جهان نسبیتگرا داشته باشید، شاگرد کلام خدا شوید. بگذارید کلام خدا دیدگاه شما را در مورد جهان اطرافتان و هدفی که در آن دارید، شکل دهد.
Footnotes
1Ernest R. Martin PhD., The Intertestamental Period. (This article was written in 1986; Transcribed and Edited by David Sielaff, June 2002; © Associates for Scriptural Knowledge, 1976–2006). (http://askelm.com/doctrine/d020601.htm). Retrieved October 19, 2006.
2Postmodernism [A Definition]. (Public Broadcasting Service, 1995–2206). (http://www.pbs.org/faithandreason/gengloss/postm-body.html). Retrieved October 19, 2006.
3Relativism [Definition, etc.]. (Answers Corporation, 2006). (http://www.answers.com/topic/relativism). Retrieved October 19, 2006. For insights into how relativism can be refuted: Matthew J. Slick, Relativism. (Christian Apologetics and Research Ministry, 2003). (http://www.carm.org/cut/relativism.htm). Retrieved October 27, 2006.