دعای نمونه
تعلیم عیسی دربارۀ دعا کردن
اگر میخواستید طرز دعا کردن را یاد بگیرید، چه کسی را به عنوان معلم انتخاب میکردید؟ در متی 6: 9-13، میتوانید یک دعای نمونه را که عیسی تعلیم داد، بیابید. این دعا داده نشد تا فقط تکرارش کنیم، بلکه تعلیمی برای طرز دعا کردن بود. آن را "الگوی حقیقی همۀ دعاها" نامیدهاند. هر آیه در این دعا نمایشگر بُعد مهمی از دعاست.
"ای پدر ما که در آسمانی، نام تو مقدس باد." – -آیه 9
دعا با خود خدا آغاز میشود. دعایتان را با متمرکز کردن دل و فکرتان بر اینکه خدا کیست، شروع کنید، نه با خودتان و شرایطی که در آن قرار دارید. این تمرکز بر همۀ کلماتی که به دنبال آن میآید، تأثیرگذار است. عیسی دعای نمونۀ خود را با کنار هم گذاشتن دو حقیقت که به نظر آنقدر در تضادند که مشکل بتوان هر دو را در یک جمله گنجاند، شروع میکند. خدا پدر شماست، و با محبتی پرشور، بینقص، لطیف، و بیقید و شرط، دوستتان دارد. خدا قدوس نیز هست. جلال و شوکت او آنقدر عظمت دارد که حتی انبوه فرشتگانی که در اطراف تخت سلطنتش هستند، چشمان و پاهایشان را میپوشانند مبادا حضور پرجبروت او ایشان را مرعوب سازد (اشعیا 6: 2). دعا شامل دو افراط و تفریط صمیمیت و نگاه داشتن حرمت است.
یک ژنرال پنج ستاره، بالاترین مقام را در ارتش دارد و مردم زیادی وی را به نام میشناسند. اکثر مردم در برابرش صاف میایستند و وقتی از کنارشان رد میشود، با احترام به او سلام میدهند. اما نزدیکانش (همسرش، فرزندانش و غیره) با او خودمانی هستند و گاهی میان صحبتش هم میدوند. بسیاری از مردم دربارۀ خدا چیزهایی میدانند، ولی ما به عنوان فرزندان خدا دسترسی مستقیم به پدر آسمانیمان داریم. میتوانیم بوسیلۀ دعا کردن، هروقت از روز یا شب، به بارگاه او وارد شویم... و بدانیم که او مشتاق بودن ما در آنجاست!
پس با اطمینان به تخت فیض نزدیک بیاییم تا رحمت بیابیم و فیضی را حاصل کنیم که به هنگام نیاز یاریمان دهد (عبرانیان 4: 16).
چرا که شما روح بندگی را نیافتهاید تا باز ترسان باشید، بلکه روح پسرخواندگی را یافتهاید که به واسطۀ آن ندا در میدهیم: "اَبٌا (یا در اصل: بابا)، پدر!" (رومیان 8: 15، توضیح اضافه شده است).
همۀ ما با نیاز عمیقی به پدر داشتن آفریده شدهایم. برای بسیاری، این نیاز هرگز برآورده نشده است. پدر، از فرزندانش حفاظت میکند و احتیاجاتشان را برآورده میسازد. او با حکمت و محبت، آنها را هدایت مینماید و آماده میکند تا زندگیشان شکوفا شود. خواستۀ خدا این است که برای شما پدری کند. پیش از اینکه جلوتر بروید، دقایقی دربارۀ معنی حضور خدای قدوس، قادرمطلق، آفریننده و حاکم بر همۀ چیزها، به عنوان پدرتان تأمل کنید. به او احترام بگذارید و پذیرای محبت او باشید.
"پادشاهی تو بیاید. ارادۀ تو، چنانکه در آسمان انجام میشود، بر زمین نیز به انجام رسد." – آیه 10
پدر آسمانی شما، از آنجایی که خداست، میداند در دلتان چه میگذرد. پیش از اینکه دهان باز کنید، میداند چه میخواهید بگویید. پس چرا دعا کنیم؟ هدف نهایی از دعا کردن (و نیز همۀ آفریدگان دیگر) این است که جلال خدا را اعلام نماید. از طریق دعا این افتخار بینظیر نصیبتان میشود که در نقشۀ خارقالعادۀ جاودانی خدا شرکت کنید. دعا، وادار کردن خدا به انجام کاری که نمیخواهد بکند، نیست. دعا وسیلهای برای برخود گرفتن (همراه شدن با، به چنگ آوردن) ارادۀ خداست. دعا وسیلهای است که خدا ارادۀ خود را در این جهان به پیش میبرد.
عیسی گفت جدا از او، ما نمیتوانیم هیچ کاری بکنیم (یوحنا 15: 5). اگر حقیقت گفتۀ عیسی را باور داشته باشید، نتیجه این است که جدا از او حتی نمیتوان دعا کرد. یادتان باشد که خدا به واسطۀ کلام خود، جهان را به هستی آورد (مزمور 33: 6، 9). با نزدیکتر شدن به خدا، مطالعۀ کلام او، اطاعت از او و گوش سپردن در هنگام دعا، روحالقدس در دعا شما را به کار میگیرد تا دربارۀ ارادۀ خدا در این جهان سخن بگویید. "پادشاهی تو بیاید. ارادۀ تو، چنانکه در آسمان انجام میشود، بر زمین نیز به انجام رسد." این موضوع را دریابید که ارادۀ خدا کامل و نیکوست (رومیان 12: 2)، و میتواند بینهایت فزونتر از هرآنچه بخواهیم یا تصور کنیم، عمل کند (افسسیان 3: 20). به نوعی، آنچه از طریق دعا در دسترس شما قرار دارد، مانند حساب هزینهای است که مبالغ نامحدودی به آن واریز میشود. حساب هزینه بنابر تعریف عبارت از ترتیباتی است که براساس آن همۀ هزینههای انجام امر خاصی تمامأ پرداخت میشود، که در این مورد مربوط به امور پادشاهی خدا میگردد. بسیاری از ما به ندرت به آن حساب مراجعه میکنیم، و در آن موارد مبلغ مورد نظرمان در مقایسه با مبلغ واریز شده، ناچیز است. بسیاری از درخواستهای ما رد میشود، چون در راستای هدفی که برای این حساب درنظر گرفته شده، نیست. تلاشتان این باشد که دریابید چگونه خود را با تمامی آنچه خدا برای شما اندوخته تا بواسطۀ دعا دریافت کنید، همسو نمایید!
حسرت چیزی را میخورید، اما آن را به کف نمیآرید... جنگ و جدال برپا میکنید، اما به دست نمیآورید، از آن رو که درخواست نمیکنید! آنگاه نیز که درخواست میکنید، نمییابید، زیرا با نیت بد درخواست میکنید... (یعقوب 4: 2-3).
"نان روزانۀ ما را امروز به ما عطا فرما." - آیه 11
وقتی زندگیتان را به خدا تقدیم میکنید، دیگر از آن خود نیستید. به خدا تعلق دارید، و تأمین رفاه شما مسئولیت اوست. او پدر شماست و وعده داده تا احتیاجات زندگیای را که شما را برای آن فراخوانده، تأمین کند (مزمور 37: 25، فیلیپیان 4: 19). گفته میشود که وقتی کار خدا به روش او انجام میشود، هرگز با هیچ کمبودی مواجه نمیگردد. این عبارت اغلب درمورد خدمات مسیحی به کار میرود، اما به همان اندازه برای زندگی همۀ ما کاربرد دارد.
اما چرا "روزانه"؟ از یک سو، وابستگی به خدا برای نیازهای روزانه، ارتباط شما را با او تازه و به روز نگاه میدارد. همچنین به شما کمک میکند به روشنی ارتباط میان نیازتان را با تدارک الهی، ببینید. به یاد داشته باشید که هدف نهایی دعا گرفتن، یا انجام شدن کارهای مشخص نیست. هدف نهایی دعا، جلال و تکریم خداست. اما وقتی به طرزی خاص دربارۀ نیازی مشخص دعا میکنید و به روشی خاص جواب میگیرید، آنگاه خدا برای شما و برای کسانی که میفهمند او چه کرده است، واقعیتر میگردد. او تجلیل میشود و شما در درکی که از شخصیت، ذات و راههای او دارید، رشد میکنید.
برای هیچچیز نگران نباشید، بلکه در هر چیز با دعا و استغاثه (التماس)، همراه با شکرگزاری، درخواستهای خود را به خدا ابراز کنید. (فیلیپیان 4: 6، تأکید در پرانتر اضافه شده است).
"و قرضهای ما را ببخش، چنانکه ما نیز قرضداران خود را میبخشیم." – آیه 12
نویسندهای اینگونه بیان کرده است: "همانقدر که نان اولین نیاز بدن است، بخشش نیز اولین نیاز جان ... درگاه ورود به تمامی محبت پدر و همۀ امتیازات فرزندان است." بنابر کار مسیح بر صلیب، خدا برای هر گناهی که تا به حال مرتکب شدهاید یا خواهید شد، آمرزش را به شما هدیه میکند. اما اگر این هدیه را میخواهید، باید آن را بگیرید. وقتی به مسیح به عنوان نجاتدهندهتان اعتماد میکنید، به آمرزش الهی وارد میشوید. با اعتراف به گناهانتان و همچنین با بخشش کسانی که نسبت به شما گناه کردهاند، به پیشرفت در آزادی و برکت آمرزش الهی، ادامه میدهید.
اگر به گناهان خود اعتراف کنیم، او که امین و عادل است، گناهان ما را میآمرزد و از هر نادرستی پاکمان میسازد (1یوحنا 1: 9).
اما اگر خطاهای مردم را نبخشید، پدر شما نیز خطاهای شما را نخواهد بخشید (متی 6: 15).
"و ما را در آزمایش میاور، بلکه از آن شرور رهاییمان ده." – آیه 13
همانطور که آیه 11 شما را به دعا برای نیاز جسمیتان، و آیه 12 برای نیاز جانتان هدایت میکنند، آیه 13 نیز تعلیم میدهد که برای نیاز روحیتان دعا کنید. 1پطرس 5: 8 یادآور میشود که: "خویشتندار و مراقب باشید، زیرا دشمن شما ابلیس همچون شیری غران در گردش است و کسی را میجوید تا ببلعد." اما لزومی ندارد که هراسان باشید زیرا 1یوحنا 4: 4 به ما یادآوری میکند که: "آن (روحالقدس) که در شماست، از آن (شیطان) که در دنیاست بزرگتر است" (توضیحات اضافه شده است).
خدا هر منبع روحانی لازم برای شکست دشمن را در اختیار شما میگذارد. میتوانید این منابع روحانی را نیز مانند تدارکات خدا برای بدن و جانتان، در دعا از خدا طلب کنید. توجه داشته باشید که ضمایر به کار رفته در آیات 10-13 همگی جمع هستند. دعا کرد فقط برای رفع احتیاجات شخص شما نیست، بلکه برای رفع نیاز دیگران نیز هست. دعا برای دیگران، شفاعت نام دارد. دربارۀ این موضوع بیندیشید –همین حالا دشمن ما برای بسیاری از دوستانتان کمین گذاشته است؛ بعضی از آنها بوسیلۀ نیروهای روحانی شریر به اسارت گرفته شدهاند. از طریق دعا این امتیاز را دارید که در نجات آنها سهیم شوید!
"زیرا پادشاهی و قدرت و جلال، تا ابد از آن توست." – آیه 13-قسمت 2
این قسمت از آیه 13 در همۀ ترجمههای کتابمقدس نیامده است. اما به منظور تکمیل این راهنمای مطالعه، توجه داشته باشید که این آیه اعلامیۀ قدرتمندی در مدح و ستایش خداست. و ستایش یقینأ جواب شایستهای است از جانب کسی که بخاطر مشارکت صمیمانه با خدا برکت یافته است.
در خروج 33 دربارۀ مکالمۀ میان موسی و خدا میخوانیم که پس از بیحرمتی بیاندازۀ قوم اسرائیل نسبت به خدا صورت گرفت. موسی موضوعات زیادی برای گفتن به خدا داشت. در خاتمۀ مکالمه، موسی به خدا گفت دیگر نمیخواهد جلوتر از این برود مگر اینکه حضور خدا با او همراه شود. پس از خاتمۀ وقتی که در دعا با خدا میگذرانید، شما هم نمیخواهید بدون احساس او قدمی به جلو بردارید، اینطور نیست؟
کتاب مقدس تعلیم میدهد که خدا بر سرودهای ستایشی اسرائیل ساکن است (مزمور 22: 3). وقتی خدا را میستایید، از او دعوت میکنید تا حضور خود را در زندگیتان آشکار کند، و قدرتهای تاریکی خواهند گریخت زیرا نمیتوانند در برابر حضور خدا بایستند.
"آمین."
معنی کلمۀ "آمین" در اصل، "چنین باشد/بشود" است. به گفتۀ یک نویسنده: "افزودن ‘آمین’ به آخر دعایمان مانند وقتی است که قاضی پس از قرائت حکم، چکش را بر پایه میکوبد، گویی اعلام میکند: ‘انجام شد’."