مراقب باشید بدون همراهی خدا، بدنبال انجام خواست و ارادۀ او نروید

جهان همچنان بار نیتهای خوب ایشان را بر دوش می کشد.


مقدمه

اما سارای همسر ابرام فرزندی برای وی نیاورده بود. او را کنیزی مصری بود، هاجر نام. پس سارای به ابرام گفت: "خداوند مرا از آوردن فرزندان بازداشته است. پس به کنیز من درآی؛ شاید به واسطۀ او صاحب فرزندان گردم." ابرام به سخن سارای گوش گرفت.

– پیدایش 16: 1-2

اما چگونه وعدۀ خدا به ابراهیم امکان پذیر خواهد شد؟ برای سارا، فرزند داشتن غیرممکن به نظر می­رسید. او بجای اینکه منتظر خدا و وقت مورد نظر وی شود، کنیزش هاجر را به ابراهیم داد و هاجر پسری به نام اسماعیل بدنیا آورد. سرانجام طبق وعدۀ خدا، سارا نیز فرزندی برای ابراهیم بدنیا آورد. آنها او را اسحق نامیدند. و سارا با هاجر و اسماعیل رفتاری تلخ داشت. ابراهیم مضطرب گردید.

– امید، فصل 5

مشاهده و بررسی

در درس گذشته ایمان ابراهیم به خدا را دیدیم و همچنین وعدۀ خدا برای اینکه او را پدر قومی بزرگ نماید و اینکه همۀ قومها را بواسطۀ او برکت دهد. درس امروز نگاهی دارد به ده سال پس از اینکه خدا این وعده را اولین بار به ابراهیم داد (پیدایش 12: 1-3). سارا، همسر ابراهیم تقریبأ 75 ساله است، و هنوز فرزندی برای ابراهیم به دنیا نیاورده است! سارا از گرامی­ترین امتیاز زنی که تمامی توجه و محبت شوهرش را نسبت به خود می­دید، دست شست و کنیزش هاجر را به شوهر خود داد تا شاید به واسطۀ او صاحب فرزند شود و ارادۀ خدا را به انجام رساند. و البته ابراهیم می­توانست جواب منفی بدهد، اما این کار را نکرد.

کار احمقانۀ سارا نه تنها باعث ایجاد ناراحتی در ازدواج خودش شد، بلکه کشمکشهای حماسی و تراژدی انسانی که از نادانی او سرچشمه گرفته است همچنان تا امروز احساس می­شود. اسماعیل پسر هاجر پدر قومهای عرب جهان ما گردید و پسری که سارا بعدها به دنیا آورد، پدر قوم اسرائیل شد. به سختی می­توان روزی را بدون اخبار رسانه­ای درباره وقایع خشونت بار میان اسرائیل و اعراب، یا مباحثه­ای درمورد حق مالکیت سرزمینی که خدا به ابراهیم وعده داده بود، گذراند.1

پیش از اینکه بحثمان را ادامه دهیم، بیاد دارید که در مطالعۀ داستان خدا یک موضوع تکرار شونده را بررسی کردیم. آنچه از نظر ما یک واقعۀ مصیبت­بار به نظر می­آید، اغلب در نقشۀ والای خدا برای به انجام رسیدن مقاصد جاودانی او، ضرورت دارد. به عنوان مثال، خدا در جواب به گردن­فرازی مردم در بنای برج بابل، زبان آنها را مغشوش کرد. در نتیجه هرج و مرج بوجود آمد و خدا مردم را در سراسر زمین پراکنده ساخت. اما در عین حال همین ابتدای پیدایش قومهایی شد که امروز می­شناسیم. و سرانجام خدا بواسطۀ کاری که فقط از او برمی­آید، یعنی جمع کردن اقوام برای زندگی در یگانگی و آرامش با خدا و در کنار یکدیگر، خود را جلال خواهد داد و بشریت را برکت می­دهد.

واقعه­ای که امروز به آن می­پردازیم، تبدیل به یکی از بزرگترین کشمکشهای تاریخ بشر شده است. ممکن است شما بسته به زمینه­ای که دارید، به راحتی این کشمکش را مجادلۀ میان "مردم خوب" و "مردم بد" یا کسانی که حق دارند و کسانی که به خطا رفته­اند، برداشت کنید. اما در واقع، موضوع عمیقتر از اینهاست. چنانکه در درس بعد خواهیم دید، خدا همچنان زمام امور را به دست دارد و از این وضعیت برای جلال خود استفاده خواهد کرد! در حالیکه جلوتر می­رویم این دو حقیقت بزرگ را به یاد داشته باشید: 1) خدا آسمان را محل سکونت همۀ قومها خواهد کرد،2 و 2) دشمن اصلی در پشت هر مجادله و کشمکشی شیطان است.3

پرسش و تأمل

برای ما طرح این سئوال آسان است که: "چگونه سارا توانست چنین کاری کند؟" اما سارا به هیچ­وجه نمی­دانست کاری که می­کند، چنین عواقب بلند مدتی خواهد داشت. پیش از اینکه در این مورد به سارا سخت بگیریم، باید طرزفکری که او را به انجام این کار واداشت در نظر بگیریم، زیرا احتمالأ همۀ ما گاهی چنین افکاری را در ذهنمان پرورانده­ایم.

سارا وعدۀ خدا را می­دانست، اما احتمالأ تردید داشت که شاید بخشی از وعدۀ خدا بستگی به او دارد. احتمالأ این ضرب­المثل به گوشتان خورده است که می­گوید: "از تو حرکت، از خدا برکت." شاید این ضرب­المثل به نظر مروج وظیفه­شناسی و برخوردی مسئولانه باشد. اما در واقع، این نوع دیدگاه، زمینه­ای برای پرورش ارادۀ شخصی برخلاف ارادۀ خداست. و همینکه راه عزم و ارادۀ شخصی را شروع می­کنیم، توجیه کردن اعمالمان و باور درست بودن کارهایی که می­کنیم، مُشکل نخواهد بود.

می­توان به راحتی تصور کرد که چگونه بعضی از مردم عمل سارا را باشکوه و از خود گذشتگی کامل تعبیر می­کنند. از این گذشته، در فرهنگ چندهمسری زمان ابراهیم و سارا، پیشنهاد او غیرمعمول نبود. تا آن زمان خدا فقط گفته بود که وارٍث موعود، پسر ابراهیم خواهد بود (پیدایش 15: 4). خدا بعد از این واقعه بود که گفت، وعده­ای که به ابراهیم داده از طریق پسری که سارا برایش بدنیا می­آورد، تحقق خواهد یافت (پیدایش 17: 15-19).

  • آیا امکان دارد شما نیز همان کاری را بکنید که ابراهیم و سارا کردند؟ دلیل جواب مثبت یا منفی خود را شرح دهید.
  • نظرتان دربارۀ ضرب­المثل "از تو حرکت، از خدا برکت" چیست؟ آیا با آن موافقید یا مخالف؟
  • آیا موقعیتی را بخاطر دارید که می­دانستید کاری باید انجام شود، اما سرگردان مانده بودید که تفاوت میان نقش شما و نقش خدا چیست؟

تصمیم­گیری و عمل

توجه به این نکته که تا این نقطه از داستان خدا، در واقع اسم سارا، سارای بود و اسم ابراهیم، اَبرام، حائز اهمیت است. بخاطر محدودیت زمانی، مجموعه درسهای امید به این نکته نمی­پردازد. اما در روایت کتاب­مقدس، پس از تولد اسماعیل، خدا اسامی آنها را عوض می­کند (پیدایش 17: 5، 15). معنی تحت­اللفظی سارای، "زن ستیزه­جو" است. اَبرام نیز "پدر والامقام" معنی می­شود. اما در زمان معین، خدای اسامی آنها را تغییر داد. سارا یعنی "شاهزاده خانم" و ابراهیم به معنی "پدر پرثمر" یا "پدر جمعیت کثیر" است.

یک "زن ستیزه­گر" شاید برای انجام شدن کارها، دست به مسامحه و فریبکاری بزند. اما یک "شاهزاده خانم" این حق امتیاز را دارد که بگذارد پدرش، پادشاه، کارها را برای او به انجام رساند. به نظر می­رسد که بعضی از مردم با تلاش خودشان کارها را انجام می­دهند. اما فقط خداست که می­تواند افراد را "پرثمر" نماید (مزمور 127: 1-3).

ابراهیم (اَبرام) و سارا (سارای) خواست و ارادۀ خدا را می­دانستند، اما راه و روش خدا را بدون کار ماوراء طبیعی او در وجودشان، نمی­توانستند بفهمند. اگر شما بدنبال راه و روش خدا هستید، از او بخواهید آن را به شما نشان دهد و سپس منتظر او بمانید. امور را به دست خود نگیرید. مراقب باشید بدون همراهی خدا، دنبال انجام خواست و ارادۀ او نروید.

انجیل مقدس

For Further Study

Footnotes

1Timeline: A History of the Land. (From the April 15, 2002 Issue of The Baptist Standard; © 2006 by Baptist Standard Publishing Co). (http://www.baptiststandard.com/2002/4_15/pages/mideast_timeline.html). Retrieved November 16, 2006. Although this timeline does not extend past the year 1993, it nonetheless overviews the centuries of unrest in the Middle East.
2[youversion]Revelation 7:9[/youversion].
3[youversion]Ephesians 6:12[/youversion]. Revisit Lessons 14–17 of this Study Guide.