بی همتا بودن کتاب مقدس – بخش 1
منحصر به فرد ترین و ترین کتاب منتشر شده در تاریخ است.
مشاهده و بررسی
در طول تاریخ بشر بیشترین نقل قولها، متعددترین ترجمه ها و بالاترین تیراژ چاپ، مختص کتاب مقدس بوده است، کتابی که از نظر بوجود آمدن، محتوا و دقت، کاملأ بی همتاست.1 و درحالیکه بی همتا بودن کتاب مقدس، دلیل انکارناپذیر مکاشفه الهی بودنش نیست، اما وقتی حقیقتأ ماهیت این کتاب مورد بررسی قرار گیرد، به سختی می توان باور داشت که این کتاب فقط بوسیله چند انسان نوشته، تدوین شده و اصلأ کار خدا نبوده است. بیایید کمی به این موضوع فکر کنیم.
کتاب مقدس در تنوع و هماهنگی بی همتاست.
کتاب مقدس که در بازۀ زمانی 40 نسل در طی 1600 سال، توسط بیش از 40 نویسنده از طبقات مختلف اجتماعی، در سه قاره (آسیا، آفریقا و اروپا) و به سه زبان (عبری، آرامی و یونانی) نوشته شده است، هیچگونه شباهتی به هیچ یک از کتابهای دیگر جهان ندارد. این کتاب دربردارندۀ تاریخ، شعر، نبوت، شریعت، امثال و موعظات است و موضوعاتی بسیار گسترده (شامل صدها مبحث بحث انگیز) از ماهیت خدا گرفته تا مبدأ پیدایش انسان را دربرمی گیرد.2
در بررسی این تنوع، انتظار می رفت که دستکم تضادها و تناقضهایی در محتوا و مباحث ارائه شده در کتاب مقدس وجود داشته باشد، اما...
- کتاب مقدس حول محور یک داستان حماسی و یک شخصیت خارق العاده می گردد.
- کتاب مقدس با هماهنگی و تفکیک پذیری باور نکردنی، به مباحث و عنوانهای متعددی در سراسر متن می پردازد. (به طور مثال، بهشت از دست رفته اولین کتاب کتاب مقدس، تبدیل به بهشت بازیافته در آخرین کتاب آن می گردد. دسترسی به درخت حیات که در اولین کتابِ کتاب مقدس ممنوع و مسدود شده، در آخرین کتابِ کتاب مقدس بطور جاودانه قابل دسترس می شود).
هر یک از نویسندگان کتاب مقدس، مانند سازهای یک سمفونی، کاملأ با سایر نویسندگان، تفاوت دارد. وقتی شما به نوای کاملأ هماهنگ یک دسته از نوازندگان گوش می¬دهید، طبیعتأ فرض را بر این می-گیرید که یک رهبر ارکستر آنها را هدایت می¬کند. چرا در مورد کتاب مقدس که از نظر محتوا و وسعت میدان، بسیار پیچیده¬تر از هر سمفونی ممتازی است، باید دیدگاه متفاوتی داشته باشیم؟
اعتبار کتاب مقدس از لحاظ متن، بی همتاست.
از آنجایی که نسخه های خطی اولیۀ اکثر کارهای مهم ادبی جهان قدیم (در صورت وجود) کمیاب هستند، سئوالی که درباره هر کتاب باستانی باید پرسید این است: "آیا قدیمی ترین نسخه های موجود دقیقأ محتوای اصلی مدرک را می رسانند؟" محققان فاکتورهای زیادی را برای تعیین به اصطلاح، اعتبار متن اینگونه کتب در نظر می گیرند. این فاکتورها شامل موارد زیر است:
- روش تهیه نسخه ها
- فاصلۀ زمانی میان قدیمی ترین نسخه های موجود و نسخۀ اصلی متن
- تعداد نخستین نسخه های موجود
- مقایسۀ سازگاری میان قدیمی ترین نسخه ها
با درنظر داشتن این معیارها، هیچ کتاب دیگری در جهان به گَردِ پای اعتبار متن عهد جدید کتاب مقدس هم نمی رسد.3 در جدول شماره 1 صفحۀ بعد4 به این نکته توجه کنید که نسخه برداران اولیه عهد جدید، هم دوره ها یا یکی دو نسل بعد از نویسندگان اصلی آن بودند. همچنین توجه داشته باشید که تعداد نسخه-های تهیه شده در طول این دوره زمانی چه مقدار بوده است. تفاوت میان عهد جدید کتاب مقدس و سایر کارهای باستانی، مبهوت کننده است.
برخلاف عهد جدید، تعداد نسخه های اولیه عهد عتیق کتاب مقدس چندان زیاد نیست. پس وقتی به بررسی اعتبار متن عهد عتیق می پردازیم، مهم است که بدانیم روش نسخه¬برداری از نسخه های قدیمی تر چگونه بوده است.
در فرهنگ یهود، فرایند نسخه برداری5 مختص گروه خاصی از مردم ، به نام کاتبان بود. کاتبان، منشیانی حرفه ای بودند که با استفاده از روند نظام مند سخت گیرانه ای برای حصول بالاترین دقت ممکن، از نسخه های عهد عتیق نسخه برداری می کردند. به عنوان مثال:
- کاتبان اجازه نداشتند جمله به جمله و یا حتی کلمه به کلمه نسخه برداری کنند. آنها حرف به حرف این کار را انجام می دادند
- هر کاتب می بایست از صفحه اصلی چنان نسخه برداری می کرد که تعداد کلمه های آن صفحه بی تغییر باقی بماند. اگر صفحۀ اصلی 296 کلمه داشت، باید صفحه نسخه برداری شده هم 296 کلمه می داشت.
- بلندی هر یک از خطهای نسخه برداری شده باید به اندازه خط متناظر نسخه اصلی می بود. اگر خط اولیه نسخه اصلی دارای نُه کلمه بود، خط متناظر نسخه برداری شده هم می بایست نُه کلمه می داشت.
- پس از نسخه برداری و بازبینی هر صفحه، نفر سومی برای تأیید آن نسخه، این مورد را رسیدگی می کرد که کلمۀ میانی صفحۀ نسخه برداری شده عینأ مانند کلمۀ میانی صفحه اصلی باشد.
- اگر یک اشتباه کوچک در این میان رخ می داد، صفحۀ نسخه برداری شده از بین برده می شد.
این قدمها برای اطمینان از دقت نسخه برداری محتوای نسخه های عهد عتیق برداشته می شد. درست مانند عهد جدید، هیچیک از نسخه های قدیمی جهان از لحاظ اعتبار متن به اندازۀ عهد عتیق نیز معتبر نیستند.
پرسش و تأمل
- آیا اطلاعاتی که امروز کسب کردید، تغییری در دیدگاه شما نسبت به کتاب مقدس ایجاد می کند؟
- اگر چنین است، چه تغییری؟ اگر جواب منفی است، چه دلیلی دارد؟
- چه دلایلی می تواند دیدگاه شما را نسبت به کتاب مقدس عوض کند، یا کمکتان کند چیزی را در آن ببینید که قبلأ ندیده اید؟ (این سئوال برای کسانی است که پیش از این با کتاب مقدس آشنایی داشته اند یا نداشته اند.)
تصمیم گیری و عمل
درس امروز کمی بلندتر از اکثر دروس این مجموعه بود. اگر احساس می کنید نتوانسته اید همۀ مطالب آن را هضم کنید، وقت دیگری را برای مرور آن در نظر بگیرید.
For Further Study
- Josh McDowell, Evidence That Demands a Verdict, Thomas Nelson, HERE’S LIFE PUBLISHERS, San Bernardino, Ca, 1972.
جدول 1
| نویسنده | تاریخ نگارش | اولین نسخه موجود | فاصلۀ زمانی | تعداد نسخه¬ها |
|---|---|---|---|---|
| قیصر(جنگهای گالیک) | 44-100 ق.م. | 900 م. | 1000 سال | 10 |
| افلاطون (4 نمایش) | 347-427 ق.م. | 900 م. | 1200 سال | 7 |
| تاسیتوس (وقایع سالیانه) | 100 م. | 1100 م. | 1000 سال | 20 |
| پلینی جوانتر (تاریخ) | 113-61 م. | 850 م. | 750 سال | 7 |
| توسیدیدس (تاریخ) | 400-460 ق.م. | 900 م. | 1300 سال | 8 |
| سوئتونیوس (زندگی قیصرها) | 160-75 م. | 950 م. | 800 سال | 8 |
| هرودوتوس (تاریخ) | 425-480 ق.م. | 900 م. | 1390 سال | 8 |
| سوفوکل | 406-496 ق.م. | 1000 م. | 1400 سال | 193 |
| کاتولوس | 54 ق.م. | 1550 م. | 1600 سال | 3 |
| اوریپید | 480–406 ق.م. | 1100 م. | 1500 سال | 9 |
| دِموستِن | 383–322 ق.م. | 1100 م. | 1300 سال | 200 |
| ارسطو | 384–322 ق.م. | 1100 م. | 1400 سال | 49 |
| آریستوفان | 450–385 ق.م. | 900 م. | 1200 سال | 10 |
| هومر (ایلیاد) | 900 ق.م. | 400 ق.م. | 500 سال | 643 |
| عهد جدید | 40–100 م. | 125 م. | 25 سال | بیش از 24000 (5300 یونانی باستان نسخه های دیگر) |
Footnotes
1All–Time Best Selling Books and Authors. (Internet Public Library, © 1995–2006 The Regents of the University of Michigan).
(http://www.ipl.org/div/farq/bestsellerFARQ.html). Retrieved November 13, 2006.
2Josh McDowell, Evidence That Demands A Verdict, Historical Evidences for the Christian Faith, Revised Edition.
(© Campus Crusade for Christ, 1972, 1979. Published by Here’s Life Publishers, San Bernardino, CA, 1972, Chapter 1, pp. 15–24).
3Ibid, pp.39–65.
4Ibid, pp. 42.
5Ibid, pp.53–56.